Hoe wordt een erfenis zuiver aanvaard ? Als erfgenaam heeft u de navolgende keuzes wat betreft het aanvaarden van de nalatenschap (ook wel: erfenis):
- De nalatenschap zuiver aanvaarden;
- Aanvaarden ‘onder het voorrecht van boedelbeschrijving’ (ook wel: beneficiaire aanvaarding);
- De nalatenschap verwerpen.
In sommige gevallen kunt u de nalatenschap zuiver aanvaarden zonder dat u dat doorheeft. Dit wordt ook wel stilzwijgende of impliciete zuivere aanvaarding genoemd. Volgens de wet (artikel 4:192 lid 1 BW) is van zuivere aanvaarding sprake als u zich als een zuiver erfgenaam gedraagt doordat u goederen van de nalatenschap verkoopt, bezwaart (bijvoorbeeld door het vestigen van een hypotheekrecht) of op andere wijze aan het verhaal van schuldeisers onttrekt. Het gaat dus om daden van zuivere aanvaarding. Maar wat zijn nou daden van zuivere aanvaarding? Wat zijn de gevolgen voor u in het geval van zuivere aanvaarding? En wat kunt u doen om zuivere aanvaarding te voorkomen?
Daden van zuivere aanvaarding van de nalatenschap
Of u als erfgenaam door uw gedragingen de nalatenschap zuiver heeft aanvaard, hangt af van de omstandigheden van het geval. Uit jurisprudentie blijkt dat in de volgende gevallen volgens rechters sprake is van zuivere aanvaarding:
- het verkopen van de woning van erflater;
- het verkopen van een goed van de nalatenschap;
- het verdelen van de antiekcollectie tussen erfgenamen;
- het treffen van schikkingen met schuldenaren;
- het meegeven aan de vuilnisman van alle zaken van de nalatenschap;
- het leeghalen van de woning en het weggeven van inboedelgoederen van erflater, waaronder een televisie, een piano, een versterker, een fiets, een verrekijker en een sterrenkijker;
- het toe-eigenen van sieraden en banksaldi van de nalatenschap;
- het aanbieden door een erfgenaam van een horloge van erflater aan iemand anders.
In de volgende gevallen is onder andere geen sprake van zuivere aanvaarding:
- het wegnemen van enige waardeloze kledingstukken van de erflater;
- het enkel op Markplaats aanbieden van goederen;
- het meenemen van een familiefotoalbum;
- het als dochter blijven werken in de drukkerij van de vader die na zijn overlijden door de langstlevende wordt voortgezet;
- het weggooien of meegeven aan de kringloop van enige waardeloze kledingstukken van de overledene.
- daden betreffende de begrafenis of crematie;
- het gebruik van de mobiele telefoon van erflaatster, omdat het bedrag van de gesprekskosten zo gering was (€ 5,38) dat niet gezegd kon worden dat erfgename zich met het gebruik van de telefoon in deze omvang heeft gedragen als een zuiver aanvaard hebbende erfgenaam.
In een uitspraak van het hof ’s-Hertogenbosch van 25 februari 2020 is de vraag over de zuivere aanvaarding wederom aan de orde gesteld. De vraag die hier centraal stond was of het afgeven van de inboedel aan een kringloopwinkel en milieustraat zuivere aanvaarding oplevert. En of het op kosten van de nalatenschap bedanken van de verzorgenden van de moeder een daad van zuivere aanvaarding is. Het hof oordeelde van niet. Volgens de advocaat-generaal (adviseur bij de Hoge Raad) is echter onbegrijpelijk dat het hof heeft geoordeeld dat bij het afgeven van de inboedel aan een kringloopwinkel en milieustraat, en het op kosten van de nalatenschap verzorgen van een attentie voor de verzorgenden geen sprake is van daden van zuivere aanvaarding (lees hier de conclusie van de A-G) Het wachten is nu op de uitspraak van de Hoge Raad.
De gevolgen van zuivere aanvaarding
Indien wordt aangenomen dat u de nalatenschap op basis van uw gedragingen zuiver heeft aanvaard heeft dit een aantal gevolgen. Door de zuivere aanvaarding treedt u als erfgenaam als het ware in de schoenen van de overledene. U bent eigenaar, samen met eventuele andere erfgenamen, van alle bezittingen én van alle schulden. Dit laatste kan betekenen dat u als erfgenaam de schulden van de overledene uit uw eigen vermogen dient te voldoen.
Hoe te voorkomen
Om te voorkomen dat u onbewust zuiver aanvaard, kunt u een verklaring van beneficiaire aanvaardingen laten inschrijven in het boedelregister. U aanvaardt de erfenis dan onder voorbehoud van wat er in de ‘boedel’ zit. Dat houdt in dat u de erfenis alleen accepteert als deze positief is.
Meer weten over erfrecht?
Bekijk onze pagina over erfrecht of neem contact op met onze erfrechtadvocaten.
